Łupliwość i przełam

Kamienie szlachetne i ozdobne mogą pękać i oddzielać się w dwojaki sposób - przez łupliwość lub przełam. Owa zdolność do rozpadu zależy od budowy wewnętrznej danego kamienia. Minerały wykazujące łupliwość mają skłonność do pękania wzdłuż płaszczyzn sieciowych kryształów, których atomy są najsłabiej związane ze sobą (płaszczyzny łupliwości). Usytuowanie płaszczyzn łupliwości względem ścian kryształów jest najczęściej równoległe, prostopadłe bądź ukośne. Kamienie szlachetne mogą charakteryzować się łupliwością jednokierunkową lub wielokierunkową. Umownie wyróżnia się: łupliwość doskonałą, łupliwość wyraźną oraz łupliwość niewyraźną. Łupliwością doskonałą charakteryzuje się diament, fluoryt, spodumen, topaz i kalcyt. Wiele kamieni szlachetnych pęka w przypadkowych kierunkach nie związanych z wewnętrzną strukturą kryształów. Mówimy wówczas o przełamie. Powierzchnie przełamu są zazwyczaj nierówne, a ich najbardziej charakterystyczne formy określane są własnymi nazwami opisowymi, tzn. : przełam nierówny, przełam zadziorowaty, przełam muszlowy i przełam haczykowaty.

Tekst stworzony na podstawie książki "Klejnoty. Kamienie szlachetne i ozdobne" Callego Halla